Medijana, luksuzno predgrađe antičkog Naisusa, nastalo je krajem 3. i početkom 4. veka. U periodu kada je car Konstantin vladao Rimskim carstvom (306-337.) Medijana je doživela najveći graditeljski procvat. Početkom 4. veka, prenaseljeni Naisus gubi privlačnost za imućnije stanovnike i oni odlaze da žive na Medijani, adaptirajući stare i podižući nove vile. Vile su bile raskošno izgrađene i dekorisane mozaicima, a dvorišta i tremove krasile su fontane i skulpture božanstava. Medijana postaje luksuzno predgrađe sa razvijenom ekonomijom i poljoprivredom, na šta ukazuju ostaci: vila, silosa, zanatskog centra, vodovoda i sistema za navodnjavanje.
Crkva Svetog cara Konstantina i carice Jelene, koju je grad Niš posvetio znamenitom Nišliji i njegovoj majci, nalazi se u novom delu grada, na Bulevaru Nemanjića, u parku Svetog Save. Izgradnja crkve počela je 1999. godine postavljanjem i osvećenjem temelja. Projektant crkve je arhitekta Jovan Mandić koji je uneo elemente raške graditeljske škole, sa neuobičajenim dodatkom od dva zvonika.
Ovaj jedinstven spomenik u svetu nastao je kao posledica velike bitke na Čegru. Prema kazivanju «srpskog hadžije iz Niša» zabeleženo je kako su Turci vršili pripreme za izgradnju kule od lobanja. Naime, kada je niški Huršid paša uvideo da je, iako je osvojen položaj na brdu Čegar, pored 3000 Srba, u bici i eksploziji barutane poginulo i barem duplo više Turaka, naredio je da se skupe glave poginulih srpskih vojnika na Čegru, da im se odere koža, da se lobanje uzidaju u kulu, a kože napune pamukom i pošalju u Carigrad.
Niški saborni hram kako svojom arhitekturom, kao i svojim ikonostasom zauzima značajno mesto u srpskoj istoriji umetnosti. Gradnja crkve započela je 18. oktobra 1856. godine i trajala je do 1872. godine. Osvećena je nakon oslobođenja od Turaka 1878. godine. Zidovi hrama građeni su u raznim stilovima, od srpsko-vizantisjkog, islamskog, renesansnog do elemenata zapadnog baroka. Svojom lepotom i neobičnošću svakako zauzima značajno mesto u razvoju moderne srpske arhitekture i predstavlja svojevrsnu prekretnicu u njenoj istoriji.
